نقشه هوایی در تهران
نقشه هوایی در تهران- آشنایی با تکنولوژی LIDAR (یا لایدار)، آشنایی با فتوگرامتری و سه شاخه اصلی آن و در نهایت بررسی کاربرد های نقشه هوایی در استان تهران.
مقدمه:
شهر تهران به عنوان پایتخت ایران با جمعیت بسیار بالا و روند رشد شهری پیوسته، به یکی از مراکز اصلی فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی کشور تبدیل شده است. مدیریت یک شهر با اندازه و تعداد جمعیت تهران همواره چالش‌های فراوانی را به همراه دارد. در این زمینه، ابزارهای نوینی مانند نقشه برداری هوایی و تصویر برداری هوایی به عنوان ابزارهایی که توانسته‌اند در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری به کمک شهرداری تهران و دیگر ارگان‌های مسئول واقع در این منطقه باشند، مطرح هستند.
نقشه برداری هوایی و تصویر برداری هوایی در تهران از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای هستند که با استفاده از تجهیزات مدرن و پهپادها به انجام می‌رسند. این تکنولوژی‌ها تصاویر و داده‌های جغرافیایی با وضوح بالا تأمین می‌کنند و از اهمیت ویژه‌ای در مدیریت منابع شهری، پایش تغییرات زیرساختی، برنامه‌ریزی شهری، و حتی در مدیریت بحران‌های طبیعی برخوردارند.
این مقاله به معرفی و بررسی کاربردهای نقشه برداری هوایی و تصویر برداری هوایی در تهران می‌پردازد و سعی دارد تا چگونگی افزودن ارزش از طریق این فناوری‌های مدرن در توسعه شهری را به تصویر بکشد. در بخش‌های آتی، به معرفی کاربردهای مختلف، تکنولوژی‌ها و چالش‌های موجود در این حوزه خواهیم پرداخت.
نقشه برداری هوایی در تهران
نقشه برداری هوایی یا مهندسی نقشه‌برداری ، شاخه‌ای از علوم مهندسی است که به جمع آوری، آماده سازی، ذخیره سازی، پردازش، مدیریت، تحلیل، تلفیق، بازیابی و انتقال داده‌های مکان مرجع می‌پردازد.
معمولاً عملیات نقشه‌برداری در تهران شامل دو مرحله برداشت (یا اندازه‌گیری و محاسبه) و ارائه نتایج کار است. در مرحله اندازه‌گیری، از وسایل و دستگاه‌ها (نظیر توتال استیشن‌ها، تئودولیت‌ها، جی‌پی‌اس و …) و نیز روش‌های مختلفی استفاده می‌شود تا داده‌های لازم برای مرحله دوم بدست آید.
نتایج کار به صورتهای آنالوگ (نقشه، مقاطع طولی و عرضی و…) یا رقومی (مانند جدول‌ها، مدل‌های رقمی زمین) ارائه می‌گردد. امروزه با پیشرفته تر شدن پهپادها و افزایش قابلیت های آنها نقشه برداری هوایی در تهران نیز دچار تحولات عظیمی شده است.نقشه برداری هوایی به دو شیوه انجام می شود.
روش اول نقشه برداری هوایی با استفاده از عکس ها و تصاویر هوایی گرفته شده در تهران و سپس پردازش آنها می باشد که به آن فتوگرامتری گفته می شود. روش دوم نقشه برداری هوایی با بازتاب نور لیزر که لایدار (Lidar) نامیده می‌شود. پهپادها و ربات های پرنده هر دو روش را انجام می دهند و بسته به دقت و نوع پروژه روش نقشه برداری تعیین می شود.
استفاده از پهپادها در نقشه‌برداری هوایی تهران دارای مزایای زیادی است:
کاهش زمان و هزینه:
نقشه‌برداری با پهپادها زمان و هزینه‌ها را به شدت کاهش می‌دهد. پهپادها می‌توانند به سرعت بالا و پرواز کنند و به دلیل کارکرد خودکار، نیاز کمتری به فعالیت‌های دخالت انسان دارند.
داده‌های دقیق و جامع:
با استفاده از پهپادها، می‌توان داده‌های دقیق و جامعی از مناطق تهران را جمع‌آوری کرد. این داده‌ها شامل اطلاعات سه‌بعدی و متنوعی از جمله تصاویر ارتوموزائیک، ابرنقاط، مدل‌های DTM و DSM، خطوط کانتور و غیره می‌شوند.
نقشه‌برداری در مناطق غیرقابل دسترس:
پهپادها می‌توانند به آسانی در مناطقی از تهران که برای دستگاه‌های نقشه‌برداری سنتی غیرقابل دسترس هستند، پرواز کنند. این شامل مناطق با شیب‌های تند، محیط‌های ناامن، یا مناطق ناهموار است.
مانورپذیری بالا:
پهپادها از لحاظ مانورپذیری توانا هستند و می‌توانند در ارتفاع‌های مختلف پرواز کنند و به اندازه لازم نزدیک به مناطق نقشه‌برداری تهران شوند.
کاهش احتمال خطا:
با استفاده از پهپادها، دقت در نقشه‌برداری افزایش می‌یابد و احتمال خطاها کاهش می‌یابد. پهپادها به صورت خودکار داده‌های جغرافیایی را جمع‌آوری می‌کنند.
پهپادها بر اساس نیاز می‌توانند تجهیز شوند:
پهپاد ها بر اساس نیاز می‌توانند با تجهیزات مختلفی مثل دوربین‌های دقیق، سنسورها و GPS مجهز شوند تا وظایف نقشه‌برداری مورد نظر را انجام دهند.
تکنولوژی LIDAR چیست؟
تکنولوژی LIDAR (یا لایدار) به عنوان یکی از مهمترین تکنولوژی‌های سنجش از دور در نقشه‌برداری شناخته می‌شود. این تکنولوژی با استفاده از اشعه لیزر برای ایجاد تصاویر سه‌بعدی و اندازه‌گیری فواصل به عوارض و اشیاء در محیط اطراف می‌پردازد. مزایای استفاده از تکنولوژی LIDAR در نقشه‌برداری شامل موارد زیر است:
- دقت بالا: دارای دقت بسیار بالا در اندازه‌گیری فواصل است. این دقت بالا به نقشه‌برداران اجازه می‌دهد تا جزئیات دقیق‌تری از محیط را ثبت کنند.
- سرعت بالا: LIDAR به سرعت بسیار بالایی اطلاعات را جمع‌آوری می‌کند. هر دقیقه می‌تواند هزاران تا صدها هزار پالس لیزری به محیط ارسال کند و به سرعت اطلاعات را بازگرداند.
- نقشه‌برداری سه‌بعدی: تصاویر سه‌بعدی از محیط را ایجاد می‌کند. این نقشه‌ها به مهندسان و محققان اجازه می‌دهند تا از زوایای مختلف به محیط بنگرند و تجزیه و تحلیل دقیق‌تری انجام دهند.
- نقشه‌برداری در شرایط مختلف: LIDAR در شرایط نوری متفاوت از جمله شب و روز عملکرد مناسبی دارد و قادر به انجام نقشه‌برداری تهران در شرایط جوی مختلف نیز می‌باشد.
- استفاده در مسائل مختلف: در زمینه‌های مختلفی از جمله نقشه‌برداری زمین، محیط زیرآبی، نقشه‌برداری جوی و … کاربرد دارد.
به دلیل این مزایا، تکنولوژی LIDAR به عنوان یکی از ابزارهای اساسی در صنعت نقشه‌برداری هوایی تهران و مخابرات به شدت پرکاربرد است و از تکنولوژی‌هایی است که به بهبود نقشه‌برداری و ایجاد نقشه‌های دقیق و کامل کمک زیادی می‌کند.
فتوگرامتری چیست؟
فتوگرامتری یک زمینه علمی و فنی بوده و همچنین به عنوان یک هنر در اندازه گیری و تعیین شکل اشیاء با استفاده از تصاویر آنالوگ و دیجیتال تعریف می‌شود. این علم و فناوری از تصاویر به دست آمده از دوربین‌های تصویربرداری و سایر ابزارهای مشابه بهره می‌برد.
در فتوگرامتری تهران، دوربین تصویربرداری و تصاویر بازیابی شده از آنها ابزارهای اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تصاویر معمولاً از اشیاء و مناظر طبیعی گرفته می‌شوند و به کمک تحلیل و پردازش آنها، اطلاعات مکانی و مکان‌نگاری مورد نیاز استخراج می‌شود.
فتوگرامتری در تهران به سه زیرشاخه اصلی تقسیم می‌شود:
فتوگرامتری فضایی:
در زمینه فتوگرامتری فضایی در تهران، از تحلیل و پردازش تصاویر ماهواره‌ای استفاده می‌شود تا اطلاعات مکانی درباره مناطق گسترده‌ای استخراج شود. این تصاویر از ارتفاع‌های بسیار بالا، به وسیله سنجنده‌های نصب شده بر روی فضاپیماها یا ماهواره‌ها، به دست می‌آیند. استفاده اصلی از تصاویر ماهواره‌ای در کاربردهایی نظیر تهیه نقشه‌های کوچک مقیاس از مناطق گسترده و تصمیم‌گیری‌های کلان در زمینه‌های متعدد از جمله علوم زمین است.
فتوگرامتری هوایی:
فتوگرامتری هوایی از تصاویری که از ارتفاع‌های کمتر از چند هزار متر به دست می‌آید، بهره می‌برد. در این حالت، سنجنده (دوربین تصویربرداری) در زیر هواپیمای سرنشین دار یا دیگر وسایل هوایی نصب می‌شود. تصاویر هوایی برای مصارف مختلفی مانند زراعت، جغرافیا، و مطالعات محیطی استفاده می‌شود. معمولاً مناطقی به اندازه یک شهر یا استان در این حوزه مورد مطالعه قرار می‌گیرند.
فتوگرامتری زمینی (برد کوتاه):
فتوگرامتری زمینی در تهران یا برد کوتاه به تصاویری اشاره دارد که از فواصل نسبتاً نزدیک تا سطح زمین به دست می‌آید. این نوع تصاویر معمولاً توسط دوربین‌های دستی و دستگاه‌های تصویربرداری نزدیک به سطح زمین تهیه می‌شود. تصاویر زمینی برد کوتاه برای اندازه‌گیری دقیق و تصویربرداری از اشیاء در دسترس به کار می‌رود. این زیرشاخه به دو دسته فتوگرامتری توپوگرافی و فتوگرامتری غیرتوپوگرافی تقسیم می‌شود و بسته به کاربردهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت عکس هوایی با نقشه هوایی در تهران
عکس هوایی و نقشه هوایی از دو روش متفاوت برای ثبت و نمایش اطلاعات جغرافیایی استفاده می‌کنند. این دو روش از نظر تصویر، نقشه و مقیاس با هم تفاوت دارند.
نقشه هوایی:
نقشه هوایی یک تصویر قائم از سطح زمین است که به یک مقیاس مشخص (که به عنوان مقیاس نقشه شناخته می‌شود) کوچک شده است.
تصاویر نقشه هوایی به وسیله پرتوهایی که از نقاط مختلف سطح زمین به سمت نقاط مختلف نقشه می‌رسند، تصویر می‌شوند و این پرتوها موازی یکدیگر هستند. به عبارت دیگر، تصویر حاصل به یک مقیاس مشخص کوچک می‌شود.
عکس هوایی:
عکس هوایی یک تصویر مرکزی از سطح زمین است. این تصویر توسط پرتوهایی که از نقاط مختلف سطح زمین به سمت نقطه مرکز تصویر (مرکز پرسپکتیو) عبور می‌کنند، تشکیل می‌شود.
مقیاس یک عکس هوایی در سرتاسر تصویر یکسان نیست، به علت اختلاف ارتفاع نقاط گوناگون در سطح عکس. این اختلاف در ارتفاع نقاط، اندازه‌گیری تخصصی و تجهیزات خاصی را برای تعیین مقیاس در عکس هوایی می‌طلبد.
در نتیجه، عکس هوایی و نقشه هوایی از منظر تصویر و مقیاس تفاوت دارند. همچنین، نقشه هوایی اطلاعات مانند مرزهای سیاسی، تقسیمات کشوری، و اسامی عوارض را نمایش می‌دهد، در حالی که عکس هوایی این نوع اطلاعات را ندارد و نیاز به تخصص و تجهیزات ویژه دارد تا اختلاف ارتفاع نقاط را اندازه‌گیری کند.
کاربردهای نقشه هوایی در تهران
استفاده از نقشه‌های هوایی املاک تهران به عنوان راه حلی برای حل مشکلات مرتبط با املاک متعددی که در سازمان ثبت اسناد ایران وجود دارد، اهمیت بسیاری دارد. در ادامه به برخی از کاربردهای این نقشه‌ها اشاره می‌شود:
تهیه نقشه کاداستر:
برای تهیه نقشه‌های کاداستر در تهران، نیاز به نقشه‌های برداری املاک داریم. با این حال، نقشه‌های زمینی هزینه‌بر است. از این رو، از نقشه‌های هوایی املاک با مقیاس‌های مناسب برای این کاربرد استفاده می‌شود.
جانمایی پلاک ثبتی در تهران:
برای پیدا کردن پلاک‌های ثبتی در تهران، که در گذشته به صورت دقیق مشخص نشده‌اند، از نقشه‌های هوایی املاک بهره‌مند می‌شوند. این نقشه‌ها به همراه سایر اسناد ثبتی و نقشه‌های ثبتی، برای جانمایی سند و مشخص کردن مکان ملک در تهران استفاده می‌شوند.
تعیین قدمت بنا:
در دعاوی مختلف مرتبط با املاک، مانند زمین‌ها و اراضی، از نقشه‌های هوایی برای تعیین قدمت بنا و تشخیص قدمت بنا استفاده می‌شود. این کاربرد نیاز به تفسیر نقشه‌های هوایی املاک در سال‌های مختلف دارد.
تغییر در ساختمان و ملک:
استفاده از نقشه‌های هوایی به عنوان شواهد اصلی جهت اثبات تغییرات در ساختمان‌ها و املاک، از جمله تغییر در کاربری زمین‌ها و ساختمان‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نقشه‌ها به مرور زمان و تغییرات در ساختارها بسیار مفید هستند.
بررسی میزان تغییر در حریم املاک و اندازه‌گیری تجاوز املاک مجاور به حریم ملک:
نقشه‌های هوایی املاک در تهران به بررسی تجاوز املاک مجاور و اندازه‌گیری آن کمک می‌کنند. با ترکیب اطلاعات از نقشه‌های هوایی با سایر داده‌ها و نقشه‌های ثبتی، می‌توان مقدار تغییرات و تجاوزها را به دقت مشخص کرد.
این موارد فقط بخش کوچکی از کاربردهای نقشه‌های هوایی املاک هستند. از این نقشه‌ها می‌توان به عنوان یک ابزار مهم برای حل مشکلات مرتبط با املاک و مسائل ثبتی متعددی که وجود دارد، بهره‌برد.
سخن پایانی
با پیشرفت تکنولوژی، امکان‌های جدیدی در زمینه نقشه‌برداری پدیدار شده است. ما امیدواریم که این مقاله به شما اطلاعات مفیدی ارائه داده باشد و به افراد و تیم‌هایی که در این صنعت فعالیت می‌کنند، در بهبود کارهای خود کمک نماید.
در پایان، برای افرادی که به عنوان نقشه‌برداران و متخصصان مشغول به کار هستند، توصیه می‌شود که به‌طور مداوم در حالت آمادگی برای آشنایی با تکنولوژی‌های جدید و پیشرفته باشند. این تکنولوژی‌ها به بهبود کارایی، دقت و سرعت نقشه‌برداری کمک می‌کنند و می‌توانند تفاوتی بزرگ در صنعت نقشه‌برداری ایجاد کنند.
ما از وقتی که اختصاص داده‌ایم تا خواندن این مقاله و تعامل با شما بسیار خرسندیم. اگر سوالات یا نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، خوشحال می‌شویم که به شما کمک کنیم. از توجه شما سپاسگزاریم.
